Berlin sadzi milion drzew do 2040 r. – co się za tym kryje?

Berlin sadzi milion drzew do 2040 r. – co się za tym kryje?

3 listopada 2025 r. berlińska Izba Reprezentantów przyjęła pierwszą w kraju ustawę o adaptacji klimatycznej – ustawę TreesPlus. To przełomowe prawo nakłada na stolicę obowiązek posadzenia łącznie miliona nowych drzew ulicznych do 2040 r., aby zwiększyć odporność miasta na upał, suszę i ulewne deszcze. Pod ustawą podpisało się ponad 30 000 berlińczyków, co zwiększyło presję na parlamentarzystów. Co szczególnie godne uwagi, po początkowej odmowie CDU i SPD odwróciły się i głosowały za ustawą, aby zapobiec potencjalnemu referendum. Odrzucenie ustawy doprowadziłoby do niemal bezpośredniej konfrontacji w polityce klimatycznej, co uwidoczniłoby kwestię w kampanii wyborczej. Według lidera grupy parlamentarnej CDU Dirka Stettnera wcześniejsze przyjęcie ustawy jest zwycięstwem demokracji.

Nowe prawo przewiduje, że do końca 2027 r. wszystkie drzewa wycięte w ciągu ostatnich dziesięciu lat zostaną wymienione. Od 2027 r. obywatele będą mogli także sadzić nowe drzewa uliczne wspólnie ze specjalistycznymi firmami. Wprowadzone zostaną wiążące zasady: Od maja 2026 r. obowiązywać będzie zasada 1 do 3, która stanowi, że za każde wycięte drzewo należy posadzić trzy nowe. Projekty budowlane należy wcześniej sprawdzić pod kątem ich zgodności z celami adaptacji do zmian klimatycznych. W szczególnie gorących i szczelnych obszarach miejskich ma zostać wyznaczonych około 170 „okręgów ciepłowniczych”, w celu stworzenia wysp chłodniczych. Krytycy obawiają się jednak, że pieniądze ze specjalnych funduszy rządu federalnego mogą zostać przeznaczone na niewydolny projekt infrastrukturalny. Szacunkowy koszt wdrożenia ustawy to około 3,2 do 4 miliardów euro.

Finansowanie i monitorowanie

Kompleksowy projekt mógłby być częściowo finansowany ze specjalnego funduszu federalnego, choć nie została to jeszcze ostatecznie przesądzona. Na lata 2026 i 2027 w budżecie państwa zaplanowano już 14 i 40 mln euro. Rada doradcza będzie monitorować wdrażanie prawa i regularnie przedstawiać raporty, aby zapewnić osiągnięcie celów klimatycznych.

Pierwsze drzewa mają zostać posadzone za dwa lata, wykorzystując przede wszystkim młode rośliny. Jednak zanim drzewa te rozwiną zauważalny efekt chłodzenia, potrzeba około dziesięciu lat. W obniżeniu kosztów mają także pomóc nowatorskie metody sadzenia, na przykład poprzez wykorzystanie sadzonek i pędów korzeniowych. Inicjatywa „Bauentscheid” pierwotnie planowała referendum w 2026 r., które obecnie stało się nieaktualne, ponieważ ustawa została uchwalona w Izbie Reprezentantów.

W czasach, gdy zmiany klimatyczne stają się coraz pilniejsze, ustawa TreesPlus wysyła ważny sygnał. Podejmowane działania mają nie tylko służyć zdrowiu ekologicznemu miasta, ale także zwiększać świadomość mieszkańców w zakresie kwestii środowiskowych. Choć wpływ tej ustawy na krajobraz Berlina i klimat miasta wciąż nie jest widoczny, przykład Berlina pokazuje, jak może wyglądać przestrzeń miejska i zarządzanie klimatem.