Nettelbeckplatz zmienia się w Martha-Ndumbe-Platz: znak pamięci!

Nettelbeckplatz zmienia się w Martha-Ndumbe-Platz: znak pamięci!

20 października 2025 roku nazwa Nettelbeckplatz w Berlin-Wedding została przemianowana na Martha-Ndumbe-Platz. Ta zmiana nazwy jest kluczowym krokiem w promowaniu dekolonialnej kultury pamięci, która ma na celu uhonorowanie odwagi i historii życia Marthy Ndumbe. Ndumbe był kolorową berlińską ofiarą prześladowań nazistowskich, zamordowaną w obozie koncentracyjnym Ravensbrück w 1945 roku. Nowe imię nie tylko honoruje ich życie, ale także inicjuje szerszy dyskurs społeczny na temat kolonialnej przeszłości Niemiec.

Martha Ndumbe urodziła się w Berlinie w 1902 roku jako córka ojca Kamerunu i matki Niemki. Jej życie było naznaczone wyzwaniami: jako młoda kobieta miała ogromne trudności ze znalezieniem legalnej pracy, co ostatecznie doprowadziło ją do prostytucji i drobnych przestępstw. Ważnym punktem zwrotnym w jej życiu było małżeństwo z Kurtem w 1932 roku, który ją zmusił i wykorzystał. Pomimo odwagi, by go zgłosić, decyzja ta miała nieodwracalne konsekwencje dla jej przyszłego życia.

Ceremonia i jej znaczenie

Podczas uroczystości zmiany nazwy placu, w której wzięło udział około 100 osób, stało się jasne, że debata na temat polityki pamięci w Berlinie jest złożona i kontrowersyjna. Krytyczne głosy komentowały równoczesny demontaż pomnika pokoju „Ari” w Moabicie. Na wydarzeniu nie była obecna burmistrz powiatu Stefanie Remlinger, co dla części obecnych było oznaką dysonansu w debacie politycznej na temat kultury pamięci.

Ta zmiana nazwy jest częścią większego procesu społecznego. Proces nadawania nazwy miał charakter partycypacyjny i obejmował ponad 500 sugestii opinii publicznej. Ostatecznie rada dzielnicy zdecydowała, że ​​plac powinien nosić imię Marty Ndumbe. Zmiana nazwy ma na celu uwidocznienie marginalizowanych perspektyw i uczynienie przestrzeni publicznej bardziej sprawiedliwą.

Pomnik przeciwko rasizmowi i przemocy

Los Marthy Ndumbe odzwierciedla okrutną rzeczywistość, z jaką wielu ludzi musiało się zmagać w czasach nazizmu. W czasach nazistowskich została napiętnowana jako „antyspołeczna kryminalistka zawodowa”, co ilustruje marginalizowane traktowanie osób, które nie odpowiadały nazistowskim ideałom społecznym. W 1944 została wywieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie zmarła w 1945, prawdopodobnie na gruźlicę. Pomimo ciężkich doświadczeń walka jej matki o sprawiedliwość pozostała niewysłuchana i w dużej mierze nierozpoznana.

Plac Marthy Ndumbe ma być zarówno miejscem pamięci, jak i pomnikiem przeciwko rasizmowi i dyskryminacji. Oczywiste nazewnictwo ma na celu zwrócenie uwagi na odpowiedzialność społeczeństwa za własne uwikłania historyczne i podtrzymanie pamięci o ofiarach narodowego socjalizmu.

W czasach, gdy pamięć i kultura pamięci w Niemczech są nieustannie wystawiane na próbę, Martha-Ndumbe-Platz jest wielowarstwowym symbolem odwagi, by stawić czoła okrucieństwu przeszłości. Na tle obchodzonego 27 stycznia Dnia Pamięci Ofiar Narodowego Socjalizmu, który także skupia się wokół systematycznego mordu sześciu milionów Żydów, jeszcze wyraźniejsze staje się znaczenie takich miejsc pamięci. Te dni pamięci stanowią centralny element niemieckiej kultury pamięci i obejmują ponad 300 pomników i ośrodków dokumentacji nazistowskiej w całym kraju.

Dyskusja na temat odpowiedzialności za nazistowską przeszłość i konfrontacja z rasizmem wymaga od społeczeństwa ciągłej refleksji. Historia wymaga odwagi i współczucia, a Martha-Ndumbe-Platz, jako aktywny pomnik w Berlinie, będzie nadal walczyć o to, aby lekcje z przeszłości nie zostały zapomniane.

Miasto rozwoju Donosi, że zmiana nazwy placu jest stałym elementem dyskursu społecznego na temat przeszłości kolonialnej i że nowy plac powinien także ukazywać perspektywę osób marginalizowanych. Martha-Ndumbe-Platz opowiada się zatem nie tylko za pamięcią o indywidualnej tragedii, ale także za szerszym spojrzeniem na zniekształcenia historii. Więcej informacji na temat życia Marthy Ndumbe można znaleźć na stronie: Zwiedzanie miasta dekolonialnego. Rozważając niemiecką kulturę pamięci, ważne jest uwzględnienie głosów społeczeństwa obywatelskiego, aby w teraźniejszości zastanowić się nad odpowiedzialnością za własną historię DW tematyczne.