Ιράν κάτω από πυρκαγιά: Ο σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ Sarvestani μιλάει για τον πόλεμο και την ελπίδα

Ιράν κάτω από πυρκαγιά: Ο σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ Sarvestani μιλάει για τον πόλεμο και την ελπίδα

Berlin, Deutschland - Στις 21 Ιουνίου 2025, το Ιράν βιώνει ταραχώδεις χρόνους. Ο ιρανικός σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ Nima Sarvestani, γνωστός για το έργο του για κοινωνικοπολιτικά ζητήματα, εκθέσεις από την εξορία σχετικά με τις τρέχουσες εξελίξεις στη χώρα. Το υπόβαθρο των δηλώσεών του είναι η πρεμιέρα του σημερινού ντοκιμαντέρ του "Surviving the Death Committee" στο Βερολίνο. Η ταινία απευθύνεται στους επιζώντες των μαζικών εκτελέσεων από το 1988, όταν χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι εκτελέστηκαν χωρίς δίκαιες διαδικασίες. Αυτές οι εκτελέσεις διοργανώθηκαν από τον τότε κορυφαίο ηγέτη Ayatollah Khomeini και εξακολουθούν να είναι μια βαθιά πληγή στην ιρανική κοινωνία.

Στις 13 Ιουνίου 2025, σημειώθηκε μια ισραηλινή επίθεση στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, η οποία σφίγγει τη σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών και οδήγησε σε πολεμικά επιχειρήματα στο Ιράν. Ο Sarvestani περιγράφει τα μικτά συναισθήματα των Ιρανών που υποφέρουν από το καθεστώς. Πολλοί ανακουφίζονται από τον βομβαρδισμό της ιρανικής τηλεόρασης, η οποία χρησιμοποιήθηκε για κατήχηση. Πριν από την επανάσταση του 1979, η σχέση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ ήταν ακόμα ειρηνική. Από τότε, ωστόσο, το Ισραήλ έχει αντιληφθεί ως εχθρός.

Ο ρόλος του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης

Ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ τονίζει ότι ο ίδιος ο ιρανός λαός πρέπει να γίνει ενεργός για να ανατρέψει το καθεστώς. Μια ξένη παρέμβαση δεν αρκεί. Απαιτείται οργανωμένη αντιπολίτευση. Στο πλαίσιο αυτό, ο Sarvestani αναφέρεται στις μαζικές εκτελέσεις της δεκαετίας του 1980, οι οποίες επηρέασαν κυρίως τους πολιτικούς κρατούμενους. Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν έντονα, αλλά η Διεθνής Αμνηστία και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αναλαμβάνουν τουλάχιστον 30.000 θύματα. Οι υποστηρικτές του Volksmojahedin Ιράν (MEK) και μέλη άλλων αριστερών ομάδων εκτελέστηκαν σε αυτό το πλαίσιο, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για τους ηγέτες εκείνη τη στιγμή για μια επίθεση από το MEK, τη λειτουργία Mersad.

Οι εκτελέσεις μαζικής εκτέλεσης πραγματοποιήθηκαν χωρίς νομική βάση, δεν υπήρχαν δίκαιες διαδικασίες. Αυτό έγινε με πλήρη ατιμωρησία του κλίματος, ενώ η κυβέρνηση αγνόησε πολλές διεθνείς καταδικαστικές αποφάσεις και αξιώσεις για ποινική δίωξη. Ο Sarvestani περιγράφει το τραύμα των επιζώντων και την αδικία που υπέφεραν. Αυτή τη στιγμή φοβάται ότι το καθεστώς θα μπορούσε ενδεχομένως να καταρρεύσει μέσα σε ένα χρόνο και θα θέσει τις ελπίδες του για ένα δημοκρατικό μέλλον για το Ιράν.

Διαμαρτυρίες και το νόημά τους

Το κίνημα διαμαρτυρίας είναι οργανωμένο decentrally χωρίς κεντρική ηγεσία και περιλαμβάνει πολίτες από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, συμπεριλαμβανομένων των ανέργων νέων που υποφέρουν ιδιαίτερα από διακρίσεις. Μέχρι 30.000 εργαζόμενοι έχουν συμμετάσχει σε απεργίες σε βασικές βιομηχανίες, οι οποίες υπογραμμίζουν τη σημασία του εργατικού κινήματος σε διαμαρτυρία. Παρά την τεράστια καταστολή των δυνάμεων ασφαλείας, οι οποίες ήδη απαίτησαν πάνω από 500 θανάτους και πάνω από 20.000 κράτησης, υπάρχει αυξανόμενη εξάντληση μέσα στην κατασταλτική συσκευή. Οι ρωγμές στην ελίτ είναι σαφείς και οι δυνάμεις ασφαλείας διστάζουν όλο και περισσότερο να καταστείλουν τις διαμαρτυρίες μέσω της βάναυσης βίας.

Σε αυτή την περίοδο, η κατάσταση στο Ιράν παραμένει τεταμένη και αβέβαιη, ενώ η ελπίδα για αλλαγή στους ανθρώπους ζει. Ο Sarvestani και πολλοί άλλοι εξετάζουν ένα πιθανό δημοκρατικό μέλλον για το έθνος.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το φόντο των μαζικών εκτελέσεων, βλ. Wikipedia και bpb.de.