Treitschkestrasse zmienia się w Betty-Katz-Strasse: znak pamięci!

Treitschkestrasse zmienia się w Betty-Katz-Strasse: znak pamięci!

1 października 2025 roku nazwa Treitschkestrasse w Berlinie-Steglitz została przemianowana na Betty-Katz-Strasse. Mieszkańcy okolicy i zainteresowani mieszkańcy przybyli na uroczyste odsłonięcie nowego znaku drogowego, które odbyło się o godzinie 14:30. na rogu Betty-Katz-Straße i Harry-Bresslau-Park. Ta zmiana nazwy wpisuje się w szerszy trend promujący dyskusję na temat historii antysemityzmu w Niemczech. Radny dzielnicy Urban Aykal zauważył, że rada dzielnicy podjęła już taką decyzję na początku roku.

Decyzja o zmianie nazwy wynika z antysemickich poglądów historyka Heinricha von Treitschke, który aktywnie przyczynił się do szerzenia tych ideologii w XIX wieku. Treitschke jest najbardziej znany z niesławnego cytatu „Żydzi są naszym nieszczęściem” i jest postrzegany jako pionier politycznego i kulturowego antysemityzmu. Natomiast Betty Katz, urodzona w 1872 r., była szanowaną dyrektorką żydowskiego domu dla niewidomych w Steglitz, gdzie w mrocznym okresie historii oddała głos potrzebującym. W 1942 roku została deportowana do Theresienstadt i tam zmarła 6 czerwca 1944 roku.

Kultura pamięci i reakcja społeczna

Zmiana nazwy Treitschkestrasse na Betty-Katz-Strasse odzwierciedla rosnące zainteresowanie w Niemczech kulturą pamięci. Burmistrz okręgu Maren Schellenberg (Zieloni) podkreśliła znaczenie tego kroku i podkreśliła potrzebę agresywnego zwalczania antysemityzmu i dyskryminacji. „W naszej dzielnicy i poza nią pamięć o ofiarach Holokaustu i zajmowanie się historią ma kluczowe znaczenie” – powiedział Schellenberg.

Przez okres sześciu miesięcy nowa nazwa będzie nosić także starą nazwę „Treitschkestrasse”, która będzie przekreślona na czerwono. Po tym okresie podwójne oznakowanie zostanie usunięte, aby jasno przekazać, że pamięć o Betty Katz wykracza poza negatywne dziedzictwo Treitschke. Mieszkańcy mają możliwość bezpłatnego dokonania zmian w dokumentach osobistych i dowodach rejestracyjnych pojazdów w urzędach dzielnic.

Spojrzenie na narodową kulturę pamięci

Zmiana nazwy wpisuje się w szerszą dyskusję na temat niemieckiej kultury pamięci, którą charakteryzuje ciągły dialog na temat zbrodni narodowego socjalizmu. W Niemczech znajduje się ponad 300 miejsc pamięci i ośrodków dokumentacji nazistowskiej upamiętniających ofiary rządów nazistowskich. 27 stycznia, w Międzynarodowy Dzień Pamięci o Holokauście, upamiętniane jest wyzwolenie obozu koncentracyjnego w Auschwitz, co podkreśla odpowiedzialność społeczeństwa za rozliczenie się z przeszłością. Wyzwanie pozostaje jednak aktualne, ponieważ ataki antysemickie stale się nasilają, a konfrontacja z tym mrocznym okresem historii spotyka się z wrogością ze strony różnych grup społecznych.

Dlatego upamiętnienie ofiar narodowego socjalizmu, łącznie z wieloma lekcjami, jakie należy wyciągnąć z tego czasu, pozostaje zatem w Berlinie-Steglitz sprawą najwyższej wagi. Proces zmiany nazwy i związana z nim dyskusja publiczna to tylko mały, ale ważny krok w kierunku pełniejszego zbadania własnej historii.